W ostatnich latach Iga Świątek wspięła się na szczyt tenisa, zdobywając serca milionów swoim talentem, determinacją i opanowaniem. Jednak wśród aplauzu i triumfów, pojawiło się ponure ostrzeżenie od Dariusza Nowickiego, wybitnego psychologa sportowego, który przewiduje potencjalnie niebezpieczną przyszłość dla polskiej sensacji tenisa. “Czy przerodzi się to w depresję, czy zakończy okresem zmęczenia i powrotem do sportu, nie wiem, ale obawiam się, że taki ciemny scenariusz wisi w powietrzu,” ujawnił Nowicki, rzucając cień na jasną karierę Świątek.
Mając zaledwie 23 lata, Świątek już osiągnęła rzeczy, o których wielu może tylko marzyć. Od przełomowego zwycięstwa w French Open w 2020 roku po konsekwentne zajmowanie czołowych miejsc na świecie, stała się symbolem narodowej dumy i globalnego podziwu. Jednak wraz z sukcesem przychodzi ogromna presja. Oczekiwania stawiane przed nią, zarówno w Polsce, jak i w międzynarodowej społeczności tenisowej, są ogromne. Każdy mecz, w którym gra, każdy turniej, w którym bierze udział, niesie ze sobą nadzieje i marzenia niezliczonych fanów.
Nowicki zwraca uwagę, że ta ciągła presja może być psychicznie wyczerpująca. “Nieustanna pogoń za perfekcją i strach przed porażką mogą prowadzić do poważnego stresu i lęku. Świątek nie rywalizuje tylko ze swoimi przeciwnikami; walczy z ogromnymi oczekiwaniami, które ciążą na jej barkach,” wyjaśnia.
Syndrom wypalenia, charakteryzujący się emocjonalnym wyczerpaniem, depersonalizacją i obniżonym poczuciem osobistych osiągnięć, jest realnym zagrożeniem dla sportowców w dyscyplinach o wysokich stawkach. Intensywne harmonogramy treningowe, potrzeba ciągłego osiągania szczytowej formy i brak odpowiedniego odpoczynku mogą wpłynąć na zdrowie psychiczne sportowca. Nowicki obawia się, że Świątek może być na drodze do wypalenia, jeśli te presje nie zostaną skutecznie zarządzone.
“W mojej praktyce widziałem wielu sportowców, którzy osiągnęli punkt, w którym nie byli już w stanie sprostać wymaganiom swojego sportu. Stają się rozczarowani, ich pasja zanika, a ich występy cierpią. To jest ponury scenariusz, którego się obawiam dla Igi,” ostrzega Nowicki. Podkreśla, że wypalenie może prowadzić do poważniejszych problemów ze zdrowiem psychicznym, w tym depresji.
System wsparcia sportowca odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu wypaleniu i utrzymaniu zdrowia psychicznego. Obejmuje to trenerów, rodzinę, przyjaciół i specjalistów ds. zdrowia psychicznego. Świątek wielokrotnie mówiła o znaczeniu swojego zespołu w jej sukcesach. Jej trener, Piotr Sierzputowski, i psycholog, Daria Abramowicz, odegrali kluczową rolę w jej drodze na szczyt.
Jednak Nowicki podkreśla, że system wsparcia musi być czujny i proaktywny. “Nie chodzi tylko o zapewnianie wsparcia i motywacji. Chodzi o rozpoznawanie oznak zmęczenia psychicznego, zapewnianie odpowiednich interwencji i upewnienie się, że sportowiec otrzymuje niezbędny odpoczynek i regenerację,” podkreśla. Nowicki uważa, że zespół Świątek musi bacznie obserwować jej stan psychiczny i podjąć kroki, aby zapobiec wypaleniu, zanim stanie się ono poważniejszym problemem.
Dyskusja na temat zdrowia psychicznego w sporcie zyskała na znaczeniu w ostatnich latach, dzięki wielu sportowcom, którzy otwarcie mówią o swoich problemach. Gwiazdy tenisa, takie jak Naomi Osaka i Novak Djokovic, otwarcie omawiają swoje wyzwania związane ze zdrowiem psychicznym, zwracając na tę kwestię tak potrzebną uwagę. Sama Świątek była orędowniczką zdrowia psychicznego, często podkreślając jego znaczenie w wywiadach.
“Zdrowie psychiczne jest równie ważne jak fizyczne. Sportowiec nie może osiągać najlepszych wyników, jeśli jest psychicznie wyczerpany. Nadszedł czas, abyśmy zwrócili na zdrowie psychiczne należytą uwagę w sporcie,” podkreśla Nowicki. Uważa, że stygmatyzacja zdrowia psychicznego w sporcie powoli znika, ale wciąż jest wiele do zrobienia.
Zapobieganie wypaleniu i zapewnienie dobrostanu psychicznego sportowców wymaga wieloaspektowego podejścia. Nowicki sugeruje kilka strategii, które mogą pomóc Świątek i innym sportowcom w utrzymaniu zdrowia psychicznego:
1. Zrównoważony trening i odpoczynek: Dobrze zrównoważony harmonogram treningowy, który obejmuje odpowiednie okresy odpoczynku i regeneracji, jest kluczowy. Przetrenowanie może prowadzić do wyczerpania fizycznego i psychicznego.
2. Wsparcie psychiczne: Regularne sesje z psychologiem sportowym mogą pomóc sportowcom radzić sobie ze stresem, rozwijać strategie radzenia sobie z trudnościami i utrzymać zdrowy stan psychiczny.
3. Techniki relaksacyjne i uważności: Techniki takie jak medytacja, głębokie oddychanie i uważność mogą pomóc sportowcom pozostać ugruntowanymi i zmniejszyć lęk.
4. Otwartość w komunikacji:Zachęcanie do otwartej komunikacji między sportowcami a ich zespołami wsparcia może pomóc we wczesnym identyfikowaniu problemów i skutecznym ich rozwiązywaniu.
5. Zajęcia poza sportem:Zaangażowanie w aktywności poza sportem może dostarczyć tak potrzebnego mentalnego odpoczynku i pomóc sportowcom utrzymać zrównoważone życie.
Ostrzeżenie Nowickiego jest wezwaniem do działania dla zespołu Świątek i szerszej społeczności sportowej. Zdrowie psychiczne sportowców musi być priorytetem, aby mogli oni utrzymać swoje kariery i cieszyć się długoterminowym sukcesem. “Musimy stworzyć środowisko, w którym sportowcy czują się wspierani, gdzie mogą otwarcie mówić o swoich problemach i gdzie ich zdrowie psychiczne jest traktowane z należytą uwagą,” apeluje Nowicki.
Dla Igi Świątek droga przed nią jest pełna możliwości i wyzwań. Kontynuując realizację swoich marzeń i łamiąc nowe bariery w tenisie, kluczowe jest, aby jej zdrowie psychiczne pozostało priorytetem. Przy odpowiednim wsparciu i proaktywnych działaniach, ponury scenariusz, którego obawia się Nowicki, można uniknąć, pozwalając Świątek rozwijać się zarówno na korcie, jak i poza nim.
W świecie sportu, gdzie granica między zwycięstwem a porażką jest często bardzo cienka, dobrostan psychiczny sportowców nie jest tylko aspektem ich występów – jest fundamentem, na którym opiera się ich sukces. Gdy alarm jest podniesiony, przypomina nam to, że za każdym mistrzem stoi człowiek, którego zdrowie psychiczne jest tak samo ważne jak jego sprawność fizyczna.
